Thành lập công ty là bước đi quan trọng đối với bất kỳ doanh nhân nào. Tuy nhiên, trong quá trình khởi nghiệp, nhiều người mắc phải những sai lầm pháp lý phổ biến, dẫn đến rủi ro về tài chính, pháp lý và hoạt động kinh doanh. Dưới đây là những lỗi phổ biến mà các doanh nghiệp thường gặp phải khi thành lập công ty và cách phòng tránh.
Mục lục
1. Chưa xác định rõ loại hình doanh nghiệp phù hợp
Hiện nay, doanh nghiệp có thể lựa chọn giữa các mô hình như công ty TNHH một thành viên, công ty TNHH hai thành viên trở lên, công ty cổ phần hoặc doanh nghiệp tư nhân.
Nhiều doanh nghiệp mắc sai lầm khi chọn sai mô hình, dẫn đến các vấn đề như:
- Vốn điều lệ không đáp ứng đủ điều kiện pháp lý.
- Trách nhiệm pháp lý không được phân chia hợp lý giữa các thành viên.
- Khó khăn trong việc huy động vốn hoặc mở rộng quy mô.
Để tránh mắc những sai lầm trên, doanh nghiệp cần:
- Xác định nhu cầu kinh doanh: Nếu bạn muốn doanh nghiệp hoạt động linh hoạt, công ty TNHH có thể là lựa chọn tốt. Nếu cần huy động vốn từ nhiều nhà đầu tư, công ty cổ phần sẽ phù hợp hơn.
- Tìm hiểu kỹ về đặc điểm của từng loại hình: Đọc kỹ quy định pháp lý về từng mô hình doanh nghiệp để đưa ra lựa chọn tối ưu.
- Tham khảo ý kiến chuyên gia: Nhờ đến sự tư vấn của kế toán hoặc luật sư để đảm bảo mô hình doanh nghiệp phù hợp với kế hoạch dài hạn.
Ví dụ, nếu bạn muốn thành lập công ty trong lĩnh vực logistics và giao nhận hàng hóa, việc lựa chọn mô hình công ty TNHH hay cổ phần sẽ ảnh hưởng đến khả năng kêu gọi đầu tư cũng như trách nhiệm pháp lý giữa các thành viên. Do đó, hãy nghiên cứu kỹ trước khi thành lập công ty giao hàng để đảm bảo loại hình phù hợp với mô hình kinh doanh.

2. Không đăng ký bảo hộ thương hiệu, sở hữu trí tuệ
Nhiều doanh nghiệp nhỏ chủ quan, nghĩ rằng chỉ cần đăng ký kinh doanh là đủ, nhưng trên thực tế, việc này có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng như:
- Bị đối thủ cạnh tranh đăng ký mất thương hiệu.
- Không thể bảo vệ quyền lợi khi có tranh chấp về nhãn hiệu hoặc sản phẩm.
- Khó khăn trong quá trình mở rộng kinh doanh hoặc nhượng quyền thương hiệu.
Để tránh mắc những sai lầm trên, doanh nghiệp cần:
- Đăng ký nhãn hiệu ngay từ đầu: Tiến hành đăng ký nhãn hiệu, logo, sáng chế hoặc quyền tác giả ngay khi bắt đầu kinh doanh để bảo vệ quyền lợi hợp pháp.
- Tham khảo luật sư sở hữu trí tuệ: Nhờ đến sự tư vấn của chuyên gia để đảm bảo quá trình đăng ký đúng quy định.
- Giám sát thương hiệu: Theo dõi các đăng ký nhãn hiệu mới để phát hiện và xử lý kịp thời các trường hợp vi phạm quyền sở hữu trí tuệ.
3. Bỏ qua hợp đồng lao động và nghĩa vụ thuế
Khi doanh nghiệp bắt đầu hoạt động, nhiều chủ doanh nghiệp thường tập trung vào phát triển kinh doanh mà quên mất nghĩa vụ pháp lý liên quan đến nhân sự và thuế. Những sai lầm phổ biến trong vấn đề này gồm:
- Không ký hợp đồng lao động rõ ràng với nhân viên, dễ dẫn đến tranh chấp lao động.
- Không thực hiện đầy đủ nghĩa vụ bảo hiểm xã hội và bảo hiểm y tế, có thể bị cơ quan chức năng xử phạt.
- Chậm kê khai thuế hoặc kê khai sai, gây ảnh hưởng đến uy tín và có thể bị truy thu thuế.
Để tránh các vấn đề trên, doanh nghiệp cần:
- Soạn thảo hợp đồng lao động chi tiết: Đảm bảo mỗi nhân viên đều có hợp đồng rõ ràng, minh bạch về quyền lợi và trách nhiệm.
- Thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế: Đăng ký mã số thuế, kê khai và nộp thuế đúng hạn để tránh bị xử phạt.
- Tận dụng dịch vụ kế toán chuyên nghiệp: Thuê kế toán hoặc công ty dịch vụ kế toán để đảm bảo tuân thủ các quy định pháp luật.
Hợp đồng lao động và nghĩa vụ thuế là những điều cực kỳ cần lưu ý khi mở các dịch vụ có đội ngũ nhân sự đông đảo như mở dịch vụ chuyển phát nhanh.

4. Không đăng ký ngành nghề kinh doanh phù hợp
Khi đăng ký kinh doanh, doanh nghiệp cần liệt kê đầy đủ các ngành nghề sẽ hoạt động trong tương lai. Nhiều chủ doanh nghiệp chỉ đăng ký một số ngành nghề ban đầu, nhưng khi mở rộng hoạt động, họ mới nhận ra mình cần bổ sung ngành nghề khác. Điều này dẫn đến các vấn đề như:
- Không được cấp giấy phép kinh doanh trong một số lĩnh vực nhất định.
- Khó khăn trong việc huy động vốn hoặc ký kết hợp đồng với đối tác.
- Bị xử phạt do hoạt động kinh doanh ngoài phạm vi đăng ký.
Để tránh các vấn đề trên, doanh nghiệp cần:
- Xác định trước kế hoạch phát triển: Dự đoán các ngành nghề có thể tham gia trong tương lai để đăng ký ngay từ đầu.
- Bổ sung ngành nghề kịp thời: Nếu mở rộng lĩnh vực mới, cần nhanh chóng đăng ký bổ sung ngành nghề kinh doanh.
- Nhờ tư vấn pháp lý: Luật sư hoặc chuyên gia tư vấn doanh nghiệp có thể giúp xác định danh mục ngành nghề phù hợp.
Việc tìm hiểu kỹ các quy định pháp lý trước khi thành lập công ty là điều vô cùng quan trọng. Các chủ doanh nghiệp nên dành thời gian nghiên cứu các điều kiện pháp lý liên quan, tham khảo ý kiến từ chuyên gia hoặc nhờ đến sự hỗ trợ của các đơn vị tư vấn pháp luật để đảm bảo mọi thủ tục được thực hiện đúng quy định. Một sự chuẩn bị kỹ càng ngay từ đầu không chỉ giúp doanh nghiệp tránh được những rắc rối pháp lý mà còn tạo tiền đề vững chắc cho sự phát triển ổn định, giúp công ty hoạt động một cách suôn sẻ và đạt được mục tiêu kinh doanh dài hạn.